Śledź nas na:



Efekty zewnętrzne - mikroekonomia

Efekty zewnętrzne stanowią zarówno koszty, jak i korzyści, które odczuwane są przez podmioty i jednostki, które nie biorą bezpośredniego udziału w wymianie handlowej, bądź procesie produkcyjnym. Efekty zewnętrzne dla nas wszystkich są bardzo powszechnie odczuwalne oraz łatwe do zaobserwowania. Typowym przykładem kosztów zewnętrznych są zanieczyszczenia środowiska, które nie tylko ograniczają możliwości funkcjonowania innych podmiotów, ale i ograniczają dostęp konsumentów do czystego powietrza oraz wody, czyli w ogólnym rozrachunku dóbr wspólnych.

Nowotwory płuc w obszarach o dużym przemysłowym zanieczyszczeniu powietrza są typowym zjawiskiem, które generuje ogromne koszty zarówno po stronie ubezpieczycieli zdrowotnych, chorych oraz całych społeczeństw, które pozbawiane są określonych jednostek, które mogłyby być bardzo użyteczne dla całej społeczności. W Chinach jest to zjawisko obserwowane na niewyobrażalną skalę, gdzie szybkie oraz nieodpowiedzialne bogacenie się pewnych przedsiębiorstw przyczyniło się w niektórych miejscach do zrujnowania środowiska naturalnego oraz wygenerowania zanieczyszczeń, które są bardzo niebezpieczne dla zamieszkujących te obszary ludzi. Świetnym przykładem są występujące na Śląsku szkody górnicze, gdzie zniszczeniu ulega często majątek wielu osób zamieszkałych na terenach gdzie wydobywany jest węgiel.


Korzyści zewnętrzne są relatywnie też dość często obserwowane, jednakże nie są tak chętnie eksponowane przez przeciwników globalizacji oraz antykapitalistów. Świetnym przykładem korzyści zewnętrznych mogą być szczepionki, które są produkowane przez firmy farmaceutyczne z jednego powodu- potrzeby zysku. W wymianach handlowych pomiędzy koncernami farmaceutycznymi, a rządami państw nie bierze udział ogół obywateli. Pieniądze, którymi dysponuje rząd w celu zakupu szczepionek pochodzą nie tylko z podatków ogółu obywateli, ale i pozostałych źródeł dochodów państwa.

Koszt jednostkowy na obywatela wcale nie jest wysoki, korzyści które odnoszą ludzie objęci programem szczepień są znaczące, gdyż w wielu przypadkach ci ludzie mogą uniknąć poważnych chorób, które pozbawiłyby ich życia, lub znacząco utrudniłyby normalne funkcjonowanie. Widać więc, jak społeczeństwa korzystają z wymiany handlowej pomiędzy dwoma podmiotami funkcjonującymi na rynku. Podobnym przykładem może być rozwój  punktów usługowych w pobliżu dużych ciągów komunikacyjnych- celem zamawiających było stworzenie drogi, a w związku z użytkowaniem jej przez licznych konsumentów pojawił się pomysł na otwarcie punktów usługowych, a więc korzyści są po stronie nie tylko zamawiającego, ale i innych ludzi, którzy nie brali udziału w wymianie handlowej.



Zobacz także